Niet alleen het aanschaffen van het diertje, ook het tam maken van knaagdieren is best een opgave. Dit vergt namelijk niet alleen heel veel geduld, tijd en energie van jou, maar ook van het diertje zelf. Ik zal je uitleggen hoe ik mijn beestjes tam krijg.
Een nieuw knaagdiertje in huis
Wij kiezen ervoor om ze sowieso de eerste 2 dagen na thuiskomst rust te geven.
Meestal beginnen ik daarna met het tam maken. Elke stap die ik voorwaarts zet is omdat ik aan het beestje zelf merk dat die er klaar voor is. Wanneer ik geen vertrouwen en verdere vooruitgang zie, blijf ik dezelfde stap net zolang proberen tot het wel een tijdje goed gaat. Dan pas is het tijd om het volgende te proberen. Het belangrijkste is altijd dat je rustig bent als je met het beestje bezig bent. Wees geduldig.
Dus niet gehaast, niet enthousiast, niet onzeker en niet bang, maar rustig en geduldig.
De gewenning
Ik begin met tegen ze te praten. Dit laat het beestje wennen aan jouw stem, wat bij toekomstige interactie sneller het gevoel van veiligheid geeft.
Als volgende stap ga ik, terwijl ik praat, bij de kooi zitten.
Dan probeer ik het met het deurtje van de kooi open. Vanwege mijn terrariums is er dus niet van bovenaf contact wat knaagdieren vaak banger maakt, maar juist vanuit de voorkant van de kooi.
Het accepteren van een hand in hun territorium
Ik probeer om mijn hand in de kooi te houden om wat lekkers erin te leggen. Het eten enzovoorts moet wel elke dag ververst worden, dus vaak is deze fase dan ook sneller geaccepteerd dan de andere.
Vervolgens probeer ik mijn hand, waar weer wat voer of iets lekkers op ligt, wat langer in de kooi te houden, zodat ze eraan gewend raken dat ik ook voor langere tijd in de kooi kan zijn. Soms kan het ook helpen om iets met jouw geur (voor een bepaalde tijd) in de kooi te plaatsen. Dit kan alleen als het beestje hier niet angstig of agressief van wordt.
Gewenning van aanraken
Dan probeer ik met de hand in de buurt komen van het beestje, zodat deze eraan kan wennen dat ik erg dichtbij ben. Zo kunnen ze snuffelen aan mijn hand en soms zijn er ook wat proefbeetjes. Dit kan in het begin zeer doen en je kan er van schrikken, maar zolang er geen bloed bij komt kijken is er niets aan de hand. Zo leert het beestje namelijk wat of wie jij bent en zal hij of zij dit in de toekomst (bijna) niet meer doen. Al is het wel altijd opletten, want ze kunnen natuurlijk altijd schrikken, pijn hebben of iets niet leuk vinden en dan kunnen ze ook bijten.
Daarna zal het beestje aan de hand gewend zijn en loopt deze er ook gewoon overheen zonder dat er een probleem hoeft te zijn. Dit is meestal de fase waarbij ik dan probeer om het beestje soms wat te aaien als deze over mijn hand loopt. Niet elke keer, want als het beestje het nog niet leuk vind kan de hand een angstig iets worden en ben je weer terug bij af.
De interactie tussen mens en knaagdier
Vervolgens pak ik ze steeds voor een korte duur op. Dus oppakken, 1 seconde wachten en weer neerzetten. Zo leren ze dat ik niets doe wat hun pijn doet. Dit gaat dan over in steeds wat langer vasthouden.
Ik probeer wel te kijken of een beestje wil knuffelen. Zo niet, sla ik deze stap over. Zo ja, dan kijk ik wat er wel en niet als prettig ervaren wordt zodat ik weet wat het beestje graag wil tijdens de interactie met mij.
Verdere mogelijkheden en informatie
Ik noem ook heel vaak hun naam, met name bij positieve dingen. Het lijkt erop dat ze dit soms onthouden. Maar niet altijd en zeker niet ieder beestje doet dit.
Ik houd ze ook heel vaak dicht tegen mij aan. Ik heb gemerkt dat ze je hartslag en de trillingen in je lichaam van je stem heel prettig kunnen vinden.
Ik probeer ook om te kijken of ze mij voldoende vertrouwen dat ik ze op de rug kan leggen en de buik kan betasten, zodat ze niet bang zijn wanneer ze onderzocht moeten worden.
Zo probeer ik dat ook met de tanden, deze moeten soms ook bekeken worden. Dan trek ik de wangzakken iets naar achteren toe en kun je prima de tanden zien.
Waarom ik dit zo doe
Door deze methode worden ze bij mij zo tam dat ze mij volledig vertrouwen en ik dus zelfs bij de dierenarts geen problemen ondervind. Ik kan ze in de handen van de arts zetten wanneer ze een controle moeten hebben of iets onderzocht moet worden, zonder zorgen over heel veel angst en stress bij het beestje. Ze kennen immers de handelingen, het enige wat een mate van stress geeft is de andere omgeving met andere geuren en andere mensen. Toch ben ik er wel altijd bij. Omdat ik door al deze stappen, energie en tijd te steken in het beestje, deze ontzettend goed leer kennen en precies kan peilen of het gestrest is, enzovoorts. Wanneer dit toch gebeurd kan ik op tijd ingrijpen en zorgen voor rust en veiligheid.
Mijn dierenarts is dan ook erg te spreken over onze beestjes. Wanneer ik langskom met ze willen ze ook altijd even kijken welk schatje ik nu weer mee heb. En mede dankzij dat ze zo tam zijn, zijn ze ook niet bang om gebeten te worden, enzovoorts. Wat natuurlijk ook weer helpt tijdens het onderzoek :)
Tips
Een beestje kan ook zachtjes aan je knabbelen of likken. Dit lijkt in eerste instantie eng en je kan ervan schrikken, maar dit is niet gevaarlijk. Vaak is dit een teken dat je handen niet goed gewassen zijn en ze naar iets lekkers ruiken of dit proeven op je hand. Maar het kan ook van genegenheid zijn. Dan toont het beestje genegenheid naar jou toe. Dit doen ze immers ook naar soortgenoten. (Syrische en Russische hamsters zijn solitaire beestjes, dus niet samen in één kooi te houden, wanneer dit wel gebeurd leidt dit uiteindelijk naar vechten tot de dood).
Een hamster is niet een-persoons-tam, maar wel gevoelig voor geuren. Een ander persoon is een andere geur. Dit betekend opnieuw moeten leren vertrouwen. Maar wanneer de basis er al in zit (dat handen veilig zijn bijvoorbeeld), is het makkelijker wanneer de hamster bij een ander in de handen komt. Zorg wel dat de 'veilige basis', jij of de kooi, in de buurt blijft tot de hamster de ander volledig vertrouwt. Ze hebben soms de neiging om bij onzekerheid meteen naar veiligheid te rennen.
Let op
Geen enkel knaagdier is hetzelfde. Daardoor zal iedere keer gekeken moeten worden naar wat het beestje voor behoeften heeft en zal daaraan voldaan moeten worden. Het kan dus ook zijn dat een beestje niet tam wordt, maar afstandelijk blijft en de hand bijvoorbeeld alleen maar duldt voor het eten en drinken in de kooi. Is dit zo, dan zal het beestje een leuk kijkdiertje blijven, maar geen knuffelig knagertje. En uit mijn eigen ervaring kan ik vertellen dat zo'n beestje ook leuk kan zijn, ook al lijkt dat in eerste instantie misschien niet zo.
Wanneer je wel zo'n band hebt kunnen maken met je beestje, vergeet dan niet dat deze band iedere dag aandacht nodig heeft. Besteed iedere dag tijd met het beestje en je kunt die band zijn of haar leven lang koesteren.
